Минатата недела израелската компанија „Елбит Системс“, една од најголемите во светот во областа на одбранбената електроника, објави дека потпишала договор вреден 1,63 милијарди долари со европска земја. Иако официјално не беше соопштено за кого станува збор, израелскиот весник „Глоубс“ дознава дека клиентот е токму Србија, пренесе Џерусалем Пост. Договорот предвидува испорака на најсовремени системи и технологии во наредните пет години и претставува еден од најголемите во историјата на оваа компанија.

Содржината на договорот е поделена во две големи групи.

Првата група опфаќа системи за прецизен артилериски и ракетен удар со долг дострел, како и широк спектар на беспилотни летала – од извидувачки до борбени дронови и таканаречени „скитници“, кои се користат за прецизни удари врз целите. Во овој пакет влегуваат и лично управувани дронови, што значи дека српската армија ќе добие капацитети за директно тактичко управување на терен.

Втората група содржи софистицирани ISTAR способности – односно системи за извидување, надзор, насочување и разузнавање. Во неа спаѓаат SIGINT и COMINT решенија (системи за пресретнување на електронски комуникации), електронско војување, како и технологии за собирање и обработка на разузнавачки податоци. Дополнително, Србија ќе добие напредни електрооптички системи, ноќна оптика, надградби на борбени возила и заштитни системи за војниците и техниката.

Еден од клучните сегменти е и т.н. сеопфатна воена дигитализација, што подразбира интегриран систем за командување и контрола (C4ISR). Тој пакет вклучува најнова генерација софтвер, современа комуникациска опрема и апликации кои овозможуваат поврзување на целата воена инфраструктура во единствена мрежа – нешто што значително го подига нивото на оперативна ефикасност на армијата.

Оваа зделка е историски голема и според глобалните стандарди. За споредба, најголемиот договор на израелска одбранбена компанија досега беше оној на Israel Aerospace Industries (IAI) со Германија во 2023 година, кога продаде систем Arrow 3 за 3,5 милијарди долари. Други рекордни продажби беа на Rafael Advanced Defense Systems за Романија (2,2 милијарди долари) и договорите на IAI со Индија за системите Barak 8, вредни повеќе од 2 милијарди долари.

Со договорот со „Елбит Системс“, Србија испраќа јасен сигнал дека сака да направи крупен чекор напред во модернизацијата на својата армија, инвестирајќи во најнови технологии кои ја менуваат сликата на современото војување – од дронови и дигитални платформи, до разузнавачки и електронски системи од највисок ранг.