Во Основниот кривичен суд – Скопје денес продолжува судскиот процес против четворица онколози, меѓу кои и поранешниот директор на Клиниката за онкологија, Нино Васев. Тие се обвинети за „несовесно лекување“ и „тешки дела против здравјето на луѓето“, со сериозни последици за пациенти.

Минатото рочиште беше одложено поради отсуство на второобвинетата Мери Пешевска, чиј адвокат достави медицинска документација. Тогаш на обвинителна клупа се појавија само Васев и онколозите Симонида Црвенковска и Драган Јакимовски.

Одбраната достави нови докази со кои се спорат наодите на Обвинителството. Адвокатот на Васев побара исклучување на дел од доказите добиени од Словенија, тврдејќи дека вештакот Маја Радник немала официјален статус во својата земја. Обвинителката Ана Гоговска Јакимовска оцени дека таквите тврдења се беспредметни, бидејќи обвинението веќе ја поминало фазата на оценка.

Судијката Снежана Марковска го прифати барањето за одлагање за Судот да има време да се запознае со новите материјали.

Обвинението ги товари лекарите дека кај 29 пациенти биле применети неподобни терапии – со отстапувања во дозирањето и без соодветна проценка на здравствената состојба. Тоа, според Обвинителството, довело до тешки последици по нивното здравје.

Покрај ова, против Васев и поранешниот економски директор на Клиниката има уште едно обвинение – за злоупотреба на службена положба и проневера, со наводна штета од над 2,2 милијарди денари врз државниот буџет.

Процесот е под лупа на јавноста поради сериозноста на обвиненијата и фактот дека се работи за лекари од врвна специјализирана установа, а исходот може да има далекусежни импликации за довербата во здравствениот систем.

Клиниката за онкологија е една од најважните здравствени установи во Македонија, а токму таму се лекуваат најтешките пациенти. Ако обвиненијата за „несовесно лекување“ се потврдат, тоа ќе создаде огромен удар врз угледот на државните болници, бидејќи граѓаните ќе гледаат дека дури и најспецијализираните центри не се имуни на злоупотреби. Тоа може да доведе до општо чувство дека државата не е во состојба да ја гарантира здравствената безбедност.

На прв поглед, приватните клиники би можеле да добијат поголема доверба, бидејќи луѓето ќе бараат алтернатива надвор од јавниот систем. Но, со оглед дека неодамна има скандали со наводни непотребни операции во приватниот сектор, постои ризик и тие да бидат гледани со сомнеж. Така може да се создаде „криза на доверба во целиот систем“, а не само во државните болници.

Онколошките пациенти се меѓу најранливите категории. Ако тие и нивните семејства изгубат верба дека добиваат соодветна терапија, може да се појави тренд на барање лекување во странство. Ова значи одлив на средства од Фондот за здравство и дополнителен финансиски товар за семејствата.

Чесните лекари и сестри ќе се чувствуваат неправедно ставени под ист кош со обвинетите. Тоа ќе создаде демотивација и уште поголем одлив на медицински кадар, особено на оние кои можат лесно да најдат работа во странство.

Процесот е силно политизиран. Опозицијата ќе го користи како доказ за колапс на здравството, а власта ќе се брани со ветувања за реформи. Резултатот може да биде уште поголема поларизација во јавниот дискурс, а здравјето на граѓаните да остане во сенка на политичките битки.